Pandemiyi ve Ötesini Araştırmak için Çevrimiçi Araştırma İpuçları-Paul Myers
Mayıs 2020’nin sonlarında, İngiliz hükümetinin kıdemli bir danışmanı, 2019’da koronavirüs tehlikesi hakkında yazılı bir uyarı yayınladığını iddia etti.
“Koronavirüs” kelimesi de dahil olmak üzere bu uyarıya dair görünüşte net kanıtlar, danışmanın bu uyarısının 4 Mart 2019’da yazdığı bir blogda sadece görüldü.
Ancak BBC tarafından yapılan bir araştırma, orijinal blog yazısında “koronavirüs” kelimesinin yazılmadığını ve pandeminin tüm hızıyla sürdüğü 9 Nisan 2020’ye kadar uyarının haberde hiç yer almadığını gösterdi.
BBC’nin önde gelen İnternet araştırma uzmanı Paul Myers, danışmanların sonradan düzenlenmiş blog uyarısını ortaya çıkaran Wayback Machine de dahil olmak üzere, muhabirlerin dijital geçmişe yönelik içeriklerle ilgili detayları bulmaya yardımcı olacak birçok etkili araç ve teknik olduğunu belirtiyor. Örneğin Google Street View ile bir gazeteci geçmişte yürüyüş yapabilir. Geçmiş sahneleri görebilir.
Geçen hafta 94 ülkeden 700’den fazla gazeteciye sunulan çevrimiçi eğitiminde Myers, COVID-19 salgınıyla ilgili anlaşılması zor içerik, resim ve sosyal medya gönderilerini ortaya çıkarmak için açık kaynak araçları, sözdizimi hilelerini ve arama tekniklerini anlattı. Etkinlik, GIJN’nin Investigating the Pandemic adlı web seminerinin onuncusuydu.
GIJN’nin YouTube kanalında bulunan salgınla ilgili web seminerlerimizin çoğunun aksine, telif nedeniyle bu oturumu kaydedemedik. Ancak, kullanımı kolay en güçlü çıkarımlardan bazılarını bir araya getirdik – daha fazla bilgi edinebileceğiniz gelişmiş veya abonelik tabanlı arama araçları yerine, sıradan Google ve Twitter aramaları için basit, az bilinen sözdizimi püf noktalarını derledik. GIJN arşivi veya Meyer’in kendi web sitesinde, Araştırma Kliniği‘nde de mevcut.
Örneğin kaç tane muhabir, bir kelimeyi ararken tırnak işaretleri koyar – ya da istenmeyen konunun önüne basit bir eksi işareti – yığınla istenmeyen sonuçları ortadan kaldırabileceğini biliyor? Veya büyük harflerle yazılmış “VEYA” kelimesinin, aramanızı yanlışlıkla mahvetmeyi önleyebileceğini mi? Veya “site:” ön ekinin aramayı istediğiniz alan adını sınırladığını ?
BBC Akademisi Araştırma Destek projesinin başkanı olan Myers, gazetecileri sosyal medya platformlarının gerçekte nasıl kullanıldığını düşünmeye davet ediyor. Bu nedenle, örneğin Instagram zayıf bir arama işlevine sahipken, büyük ölçüde genç kullanıcılar konumlarını diğer sosyal medya kullanıcılarına göre etiketleme olasılıkları daha yüksektir, bu da haber yazarken olay yerinde insanları arayan muhabirler için Instagram’da geçici çözümleri faydalı hale getirir. Derste gazetecileri, yalnızca bu toplulukların kullandığı hashtag’leri bulmak için kelime bulutlarını kullanarak araştırma yapmalarını sağladı.
90 dakikalık oturum sırasında bir düzineden fazla araçtan bahsederken – ve GIJN ile önceki sunumlarında çok daha fazlasını anlatırken – Myers, araştırmaya dayalı düşüncenin çevrim içi istihbarat araştırması için temel olduğunu vurguladı.
“Çoğu kişi Google’da doğal dille arama yapıyor – bir kişi gibi davranıyorlar” diyor. Bu iyi çalışabilir. Ancak bazen sorunuzu tamamen yanlış anlayacağı için Google’ı mantık ve özel araçlarla kontrol etmenin çok daha iyi olacağını düşünüyorum.
“Google ne istediğimizi bilmiyor. Etkili bir arama yapmak için bir stratejiye ve doğru anahtar kelimelere ihtiyacınız var. Araması kolay ama bulması zor. Prensip olarak her arama yaptığınızda, kaç tane sonuç aldığınıza bakın. Çok fazlaysa, daha fazla ayrıntıya ihtiyacınız var. ”
Mantıksal yapıyı göstermek için Myers, ünlü suikastların karşılaştırılması için bir araştırma örneği sundu. John F. Kennedy ve John Lennon anlamına gelen “Kennedy” ve “Lennon” arama terimlerinin girilmesi, bir İngiliz futbol takımının sitesi de dahil olmak üzere bir dizi sonucu tetikler, getirir. Ama “Sezar” kelimesini ekleyin ve arama birdenbire yalnızca suikast karşılaştırmalarına odaklanır, çünkü Myers, “Başka türlü bu üç kelime neden aynı sayfada olsun ki? Mantık, araştırmamıza yön verdi ve sonuçlarımıza farklı nitelikler kazandırdı ”.
Bu arada, sosyal medyada kişileri ararken, bir dakika mantıklı düşününce LinkedIn yerine TikTok veya Instagram gibi platformlarda geçllerin olacağını ve büyük bir şirketin CEO’sun ise tersi yerde olacağını anlayabiliriz. Ve Twitter ile, karakter sınırlamaları nedeniyle kullanıcıların kullanma olasılığının daha yüksek olduğu kelimeleri aramak daha etkilidir – “info” yerine “information” gibi.
Myers’ın eğitimde paylaştığı ipuçları ve araçlar:
Arama Motorlarını Kullanmaya İlişkin İpuçları
Google’ın web’deki her şeyi görmediğini ve gördüğü web sayfalarının kopyalarını oluşturduğunu unutmayın. Bazı sayfalar ödeme duvarlarının arkasına gizlenirken, diğerleri robots.txt sayfalarında gizlidir;
İstediğinizi aramayın. Bunun yerine, web sayfasında veya sosyal medya gönderisinde bulunma olasılığı daha yüksek olan kelimeleri arayın;
-Aramanıza, tek kelimelerin etrafına tırnak işaretleri koyarak (bu, Google’a eş anlamlıları aramaması talimatını verir) veya istenmeyen kategorilere yol açan bir terimin önüne bir eksi işareti ekleyerek odaklayın;
Seçenekler arasına büyük harflerle “VEYA” kelimesini ekleyerek esneklik katabilir ve bir aramayı mahvetmekten kaçınabilirsiniz.
Gerektiğinde, aramanızı “site:” önekiyle belirli bir etki alanına odaklayabilir ve daha sonra boşluk bırakmayabilirsiniz:
Tarih aralıkları dahil Google’ın sekmelerini, araçlarını ve gelişmiş arama işlevlerini keşfedin;
Önce kesin kelimeleri, ardından “belki” kelimelerini hesaplayın;
Archive.org ve archive.is’de silinen sayfaları – özellikle sosyal medya gönderilerini – arayın:
Ext: pdf ifadesi, pdf dosyalarını arar. Silinen belgeleri ararken, önbelleğe alınmış sürümleri arayın. Bu belgedeki birkaç kelimeyi biliyorsanız, bunları Google’da tırnak içine alın ve aynı belge için başka kaynaklar olup olmadığına bakın.
Bing, Google’ın yapamayacağı bazı şeyleri yapabilir. Myers, “kuşbakışı görünüme izin veriyor – çitlerin üzerinden görmenizi sağlıyor” diyor. Myers, “aynı bilgisayarda 50 farklı alan adı varsa yararlı olan bir alan adı yerine IP adresine göre arama yapmanızı sağlar. [Ancak] Google’ı kullanarak arama için elimizde gerçekten harika araçlara sahibiz. ”
Sosyal Medyada Arama Yapmak İçin İpuçları
Dışarıdan belirli sosyal medya platformlarından arama yapabilmenize rağmen, dahili arama kutularınızı belirli bir platformda başlatın; kendi veri tabanına doğrudan bağlantıları vardır ve daha güncel sonuçlar sunabilir;
Bireyleri ararken, önce e-posta adreslerini belirlemeye çalışın. E-posta adresleri, kendi ipuçlarını sunmanın yanı sıra, genellikle kullanıcı adı olarak ikiye katlanan benzersiz tanımlayıcılardır ve Pipl.com gibi insanları bulan veritabanları tarafından etkin bir şekilde kullanılabilir.
Email-format.com’a bir şirket adı girin ve bu size muhtemelen hedef kişinin e-posta adresi için kurumsal format verecektir. Daha sonra kendi adlarından bireysel adreslerini öğrenebilirsiniz;
Belirli bir mahalledeki insanların belirli bir konu hakkında ne söylediğini öğrenmek için çevrimiçi haritalarda otomatik olarak oluşturulan boylam ve enlem rakamlarını kullanın. Bu numaraları Twitter’a kopyalayın ve (boşluksuz olarak) ”geocode:” önekine ekleyin. Ardından, ihtiyacınız olan yarıçapı sayı dizesinin sonuna ekleyin – örneğin “1 km” (bir kilometre).
Youtube’da önce Google üzerinden, site: youtube.com girerek veya video sekmesinde arayarak;
Her platformun bazen tuhaf tercihlerini benimseyin. Örneğin, başarılı Instagram aramaları, kısa çizgilerden ziyade alt çizgiler ve bileşik kelimeler kullanma eğilimindedir. Ve resimler Instagram’dan kopyalanamazken, ileriye dönük arama için kullanılabilecek meta bilgiler sunarlar;
Picbabun, Instagram’da etkili aramalar sunan sitelerden biridir. Instagram görüntülerinin tam boyutta kopyalanmasını ve açılmasını sağlar;
Gazeteciler için uygun bir site olan Echosec, arama işlevlerinin çok daha iyi olduğu Twitter üzerinden gönderilen Instagram gönderilerini bulacaktır;
Yalnızca bu toplulukların kullandığı hashtag’leri belirleyerek Twitter topluluklarına katılın. Hashtagify.me‘deki kelime bulutlarından bu hashtag’leri tanımlayın. Örneğin, havayolu kabin ekibi tarafından kullanılan bir hashtag araması, #crewlife’ın bu topluluk için önemli bir hashtag olduğunu ortaya koyuyor. Twitter’a tekrar takıldığında, bu terim hemen havayolu personelinin gönderilerini ortaya çıkarır.
“İntitle:” öneki sosyal medyadaki gönderilerin başlığındaki kelimeleri bulur;
Birinin Facebook’ta bir şeyi yayınladığına dair bir önseziniz varsa, sağ üstteki üç küçük noktayı tıklayın, “geçmişi düzenle” ye bakın ve önceki sürümleri görebilirsiniz;
Bir gönderinin tamamının geçmişe taşındığından şüpheleniyorsanız, imlecinizi Facebook gönderisinin yanındaki küçük saat simgesinin üzerine getirin; bu, eklendiği tarihi gösterir:
“Url:” ön ekini kullanan diğer sitelere bağlantılar içeren Twitter gönderilerini bulun – böylece Amazon’da yüz maskesi satışlarına referans veren kişileri bulabilirsiniz, örneğin url: amazon;
Followerwonk, Twitter’da insanların biyografilerini aramanıza izin verir, ancak aynı zamanda iki farklı hesabın ortak takipçilerini bulur;
Facebook’un arama işlevi garip olsa da, şirket adları dahil herhangi bir anahtar kelimeyle aramaya izin verir, böylece bir kişiyi başlangıçta adını bilmeden arayabilirsiniz;
Facebook ayrıca yüklenen resimlere gömülü kelimeleri ve sayıları da okur, böylece araba kayıt numaraları bile potansiyel olarak aranabilir:
Facebook’ta güvenilir gelişmiş arama sunan siteler arasında FBsearch ve Graph bulunmaktadır. ipuçları;
“En alakalı” filtrelerle sınırlandığında, Google’da “filtre balonundan kaçınma” altındaki çözümleri arayın. Facebook’taki sorunu çözmek için, arkadaşsız ve biyografik bilgiler içermeyen bir hesap oluşturun, çerezlerinizi temizleyin ve profillemenin çoğundan kaçınmalısınız;
Oldukça gelişmiş – ancak ücrete dayalı – bir arama sitesi, Maltego programı içinde çalışan Sosyal Bağlantılardır. Myers şöyle diyor: “Paraya mal oluyor. Ama bununla çok şey yaptım. Farklı sosyal ağlarda yüz tanıma aramaları yapabilirsiniz; etiketli gönderileri veya etiketli fotoğrafları arar. [Birçok muhabir] Facebook’un Grafik Arama işlevini kullanma becerimizi iptal etme kararından dolayı hayal kırıklığına uğradı. [Ama] Grafik Arama ile yapabildiğiniz her şeyi artık Maltego’nun bir kopyası ve üzerinde çalışan Sosyal Bağlantılar ile yapabilirsiniz. ”
Rowan Philp, GIJN’de muhabir. Rowan eskiden Güney Afrika’nın Sunday Times gazetesinin baş muhabiriydi. Dış haberler muhabiri olarak dünya çapında iki düzineden fazla ülkeden haberler, siyaset, yolsuzluk ve çatışmalar hakkında haber yaptı.