Veri Görselleştirme Nedir?

Giriş

1843 Kırım Savaşı döneminde hemşire, istatistikçi Florence Nightingale’in savaş sırasında orduda ölenlere ilişkin topladığı veriyi polar diyagram ile görüntülediği çalışmayı görüyorsunuz. Üsküdar Selimiye Kışlası hastahanesindeki ölümleri gösteren  diyagram olarak geçmekte.

İstatistikçi Nightingale’in Üsküdar Hastanesi için çıkardığı ve bu istatistiksel aracı kullanarak gösterdiği sonuçlar ve bunların açıkça ve anlaşılır şekilde bir raporda İngiliz Kraliyet Komisyonu araştırmasına sunmuş  olması, o dönemde büyük etki yarattığı belirtilmektedir. 1853-1856 yılları arasında gerçekleşen Kırım Savaşı sırasında, Üsküdar, Selimiye Kışlası İngilizler tarafından kullanıldı. Florence Nightingale, 1854’te kışlaya gelerek yaralı İngiliz askerlerinin tedavisinde görev almıştır.

Peki diyagram neyi anlatıyor?

Kırmızı bölgeler savaş yaralanmalarını gösteriyor, mavi bölgeler önlenebilir hastalıklardan ölen askerleri gösteriyor ve siyah bölümler ise diğer nedenlerden ölen askerleri göstermekte. Diyagram Rusya’nın o dönemdeki saldırılarının karşısında kolera, tifo ve dizanteriden çok daha fazla askerin öldüğünü belgeliyordu. (Aylar üzerinden sağdaki 1. yılı, soldaki 2.yılı ifade ediyor) Bu durum hastanelerde daha fazla önlem alınması gerektiğine yönelik dönemin karar vericilerini ikna etmişti.

 

Bu yazıda görselleştirmenin karar verme sürecinde etkisini, önemini, gelişimini göreceksiniz. Kırım Savaşı örneği ile başlamak ilkler arasında önemli bir görselleştirmedir. Şöyle düşünelim diyelim ki binlerce, yüz binlerce ya da milyonlarca ham veriyi anlamaya ihtiyacınız var. Ama bunu yapmak için zamanınız kısa. Veriye belki aşinasınız, kaynaklarını biliyorsunuz, belki çoktan ne hakkında olduğunu ve neyin analiz edileceğini  de biliyorsunuz. Yani elinizde mevcut olan veriye yabancı değilsiniz. Bu durumda biraz daha hızlı ilerleyebilirsiniz. Ama birde tersini düşünelim. Veri setlerine dair her hangi bir fikriniz yok, başka bir ekip/kaynak tarafından sizin elinize geçiyor ve veriye dair hiçbir fikriniz yok. Her ne durumda olursanız olun kullanacağınız veri; yürütüyor olduğunuz faaliyetlerinizde /karar almanıza  etki ediyor. Bu sebeple veriyi kullanmadan ne anlattığını anlamak veri görselleştirmeye neden ihtiyaç duyulduğunu da açıklayan sebeplerden biri.

 

• Bilgiyi nasıl etkin şekilde kullanıp karar alma sürecine etkisini sağlayabilirsiniz?  Bu sorunun önemli cevaplarından biridir veri görselleştime.  Karar almayı sağlar, bir haber ise daha etkin anlaşılmasına yardım eder vb.vd. 

                           
Veri >Analiz>Görselleştirme>Hikaye Grafiği / Görsel kaynak: Wikipedi

Ancak, her görselleştirme dikkatli olunmadığında yarardan çok ciddi bir yanılgıya neden de olabilir. Bazen en iyi kafa karıştıran kaynağa da dönüşebilir.  Ama dikkatli yapılmış görselleştirme çalışmaları gerçek çözüm üretebilir, karar alma mekanizmasını harekete geçirebilirler. En iyi veri görselleştirme; veri setinde ipucu bulmak, bulgular keşfetmek yani yeni şeyler anlatarak, bir ilişki bağı oluşturabilmektir. Bu ilişkileri anlamak ve yorumlayıp, gözlemlemeyi başarmak- iyi karar alabilmenin anahtarıdır. Bu sebeple belirtmek gerekir ki eğer görselleştirme doğru yapılır ise minik bir veri seti bile olsa çok şey ifade edebilir.

Bu yazıda  veri görselleştirmenin estetik, etkileyici ve dikkat çekici yönlerinin dışında neden günümüz için önemli olduğunu, nasıl yapılması gerektiğini, geliştirmenin yöntemlerini, kurallarını, görsel etiğin ne olduğunu ve sınırlarını içermektedir.

Veri Görselleştirme  Nedir?

Ham verilerin hızlı ve etkili karar almada kolayca anlaşılır görüntülere /fotoğraflara dönüştürülme sürecidir.

Örnek-1

Grafik: (M.Ö 950-Avrupa) Bilinen ilk nicel gösterge – gezegenlerin ve ayların değişen konumunu gösteren bir çoklu zaman serisi grafiği.

---

Örnek- 2

Harita:(m.ö 6500) Bilinen en eski harita-Çatalhöyük/Konya Müzesi-Türkiye

20.yüzyılın başlarında Gestalt Psikologları, elementlerin bir şekle /sembole dönüştürüldüğünde  algısal olarak çıktısının beklenenden daha etkin olduğunu gözlemliyor. Veriyi görselleştirmek yeni değil, teknoloji ile zaman içinde  geliştiğini belirtmek yanlış olmaz. Bilgisayar tabanlı görselleştime çalışmalarının da 1984’den itibaren hız kazandığı belirtilir.

 

Veri Görselleştirmenin  Kökleri 

• Kartografya/Haritacılık
• İstatistik
• Veri
• Görsel Düşünme
• Teknoloji

Veri Görselleştirme Tipleri 

• Doğrusal Görselleştirme
• Düzlemsel Görselleştirme
• Hacimsel Görselleştirme
• Çok-Boyutlu Görselleştirme
• Hiyerarşik Görselleştirme
• Zamansal Görselleştirme
• İletimsel Görselleştirme

 

Veri Görselleştirme Süreci

Ham veriyi bulma, toplama , doğrulama/ güncelliğinden emin olma, temizleme , analiz etme ve   veri setinin özelliğine göre görselleştirme/sunma süreçlerini kapsar.

Görsel: School of Data’nın data pipeline çalışmasından yararlanılmıştır. 

 

Veri Görselleştirmenin Sınırları

• Veri Kalitesi: Görselleştirme için kullanılan verinin kalitesi iyi bir görselleştirme çalışmasının öncelikli konusudur. Ham veri yeterince iyi kalitede değil ise görseleştirmek de mümkün olmayabilir. Modül üç, ders altıda dağınık verinin nasıl temizlendiğini öğrendiniz. Veriyi temizlemek ve kullanılır hale getirmek bu ders için önemli bir süreç.
• Neden -Sonuç İlişkisi : Veri görselleştirme sıklıkla ilişkileri göstermede kullanılır. Giriş yazısında da yer aldığı gibi neden-sonuç ilişkisinin olmadığı ama bir şeyin olmuş gibi gösterilmesinden kaçınılması gerekiyor. Bazen görselleştirilen şey ciddi yanlışlara neden olabiliyor.
• Doğrulanabilir – Kanıtlanabilir Olma: Veri görselleştirme anlamlandırma, ham veriyi toplama, doğrulama,  analiz etme, sunma sürecini kapsıyor mu? Eğer kapsamıyor ise ne işe yaradıkları sorgulanmalı. Hangi açıdan ölçme / analiz etme / karara verme gibi detayları içinde barındırıyor?  Yoksa sadece güzel  görsellerden mi ibaret? bunları bilmek önemlidir.

Görsel Etik

Görseller, fotoğraflar: düşünmemizi, duygularımızı, davranışlarımızı iyi ve kötü yönde şekilenmesine etki etmektedir. Görsel etik sadece dijital etik ya da görsel gazetecilik, reklamcılık , halkla ilişkiler ya da Tv gazeteciliği değildir ya da insanları görsellere maruz bırakılarak tek tipçi bir şey yapmak da değildir. Görsel etik iletişimin sinir sistemidir, iletişimin “ruhudur.”

Yani, “Gözler kalbin aynasıdır” ve bu bir ironi barındırmamaktadır.

Görsel Etik Neden Önemlidir

• Görmek inanmaktır
• Görselleştirilen şey kelimelerden daha güçlüdür & daha fazla  alternatif sunar

Sunumu İzle:

İlgili Konular

Veriyi Kavramak İçin Veri Görselleştirmeyi Kullanmak 
Açık Yayınlanmış Haberleri Görselleştirme ( İnceleme)