Solo Proje|’Çocuk Suçluların Sayısı da Arttı ‘ -Selin Oruç
Selin Oruç
Türkiye ve Suç
Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında olmasına rağmen çeşitli etkenlere de bağlı olarak suç oranlarında artış olduğu görülüyor. Son 20 yıldaki suç oranlarını incelediğimizde çarpıcı bir artış ve özellikle çocuk suçluların artışındaki artış dikkat çekiyor. Suç oranlarının yanı sıra eğitim, aile, göç faktörlerinin suç işlenme oranıyla bağlantılı olduğu gözüküyor. Ayrıca dünyadaki ülkelerin nüfusa oranlı suç oranlarına baktığımız zaman bazı gelişmiş ülkelerin Türkiye’den daha üst sırada yer alanların olduğunu görüyoruz.
20 Yılda %400 Artış
1994 yılından 2014 yılına kadar nüfus ve suç oranı arttı. Ancak aynı oranda arttığını söyleyemeyiz.
1994 yılında 60 milyon olan nüfus, 2014 yılında 77 milyona çıkmıştır. 1994 yılında tutuklu ve hükümlü sayısı ise 36.931 iken Ekim 2014 verilerine göre 152.335 olmuştur.
Yani nüfus artışı %20’lerdeyken suç oranındaki artış nüfusa oranla %400 artış gösteriyor. En çok artış gösteren suçlara bakıldığında sırasıyla uyuşturucu ticareti, hırsızlık ve gasp ve cinayettir. Bu suçlarda 1994 yılından 2014 yılına kadar %600 artış görülmüştür.
Yine 2014 yılı verilerine göre uyuşturucu ticaretinden hükümlü 26697 kişi, cinayetten hükümlü ise 26578 kişi vardır. En çok işlenen suçlara baktığımızda ise TÜİK tarafından en son 2008’de yayınlanan verilere göre 76.607 kişiden 18.175’i İcra İflas Kurumu’na muhalefetten hükümlü olmuştur. Bu sonuca bakarsak ekonomik güçlük ve iflas gibi problemlerin de suça etkisini görebiliriz. İkinci sırada ise en çok işlenen suç olarak dolandırıcılık vardır. (12.295 kişi) Üçüncü sırada ise yaralama gelmektedir. (7.802 kişi)
Suç Oranı En Yüksek İl İstanbul Değil!
Türkiye’de suç oranının illere dağılımlarına, nüfusa oranla baktığımızda birçok insanın düşündüğü gibi suç oranı en yüksek olan ilin İstanbul olmadığı ortaya çıkıyor.
Yaptığım haritalandırma çalışması (Türkiye’de nfusa oranlı suç haritası, ilk 10 şehir) üzerinde göreceğimiz gibi, nüfusa oranla bakılan verilerde en yüksek suç oranına sahip il Antalya’dır.
Ancak büyük bir şehir olan İstanbul’un hangi semtlerinde daha çok hangi suçun işlendiğini gösteren bir harita çalışması yaptım. İSHAP (İstanbul Suç Haritası Projesi) verilerine göre İstanbul’da en çok gasp, kapkaç, hırsızlık ve otomobil hırsızlığı suçları işleniyor.
En düşük suç oranına sahip illerde ise en düşük oranla Çorum ilk sırada yer alıyor. Ayrıca TÜİK verilerine baktığımızda genel olarak kırsal kesim ve şehri karşılaştırdığımızda, nüfus çokluğunun etkisiyle de şehir kısmında suç oranı köylere göre çok daha yüksek bir orana sahip oluyor.
Yaptığım 18 kişilik anket çalışmasında insanların hangi ilin daha yüksek suç oranına sahip olduğunu düşündüklerini öğrenmek istedim. Ankete katılanların 4’ü 15-18 yaş aralığında, 11’i 18-25, 3’ü ise 25-45 yaş aralığında, 2’si kadın 16’sı erkekti. Hepsi bekar ve 14’ü öğrenci, 3’ü çalışmayan ve 1’i çalışan kitlenin 12’si İstanbul’u seçti. 1 kişi Ankara, 2 kişi Samsun, 1 kişi Siirt, 1 kişi Şırnak’ı seçti. Antalya’yı ise hiç seçen olmadı.
Anket Çalışması, Surveymonkey.com
Neden Suç Oranı Artıyor?
Özellikle son yıllarda artış gösteren suç oranına bağlı faktörlere baktığımızda ilk sırada aile kurumunun işleyişindeki sorunlar olduğu ortaya çıkıyor. Aile kurumundaki sorunlar, iletişimsizlik, dağınık aile yapısı, şiddet ve aile içi maddi kaygılar gibi alt başlıklardan oluşuyor.
TÜİK’in en son yayınladığı 2008 yılına ait adalet verilerine baktığımızda ve hükümlülerin medeni halini incelediğimizde de aile kurumundaki sorunları açıkça görebiliyoruz. Yüksek bir oranla evli olan hükümlüler dikkat çekiyor.
Suç oranını en çok etkileyen faktörler arasında ikinci sırada ise göç yer alıyor. Göç oranlarına baktığımızda göç oranı en düşük olan bölgelerimiz (Karadeniz, Doğu Anadolu Bölgesi) en düşük suç oranına sahip oluyor.
Son olarak da suç oranını en çok etkileyen faktörler arasında eğitim, daha doğrusu eğitim sistemindeki zorluklar, kişilerin eğitimlerine devam etmeleri için yaşadığı maddi zorluklar ve sonuç olarak da eğitimsizlik suç oranını oldukça etkiliyor.
TÜİK 2008 verilerine baktığımız zaman suç oranın en yüksek olduğu kesimin ilkokul mezunları olduğunu görüyoruz. Eğitim seviyesine bağlı olarak suç oranı da düşüyor. Sayısal verilere bakacak olursak 2014 verilerine göre (Ceza infaz kurumu) toplam 152.335 tutuklu ve hükümlünün 63.810’u ilkokul, 27.682’si ortaokul, 22.035’i lise, 15081’i ise yüksek lisans/doktora mezunudur.
Çocuk Suçluların Sayısı da Arttı
2014’te 1994 yılına oranla 12-20 yaş arasındaki çocuk suçlular %40 oranında artış gösterdi. Uyuşturucu, hırsızlık ve gasp ve cinayetten mahkum olan çocukların sayısı çoğunlukla olmakla beraber, 12-17 yaş arası 1794 çocuk, 18-20 yaş arası 7018 çocuk hükümlüdür.Çocuklarda suç oranının artması özellikle eğitimsizlik ve sosyo-kültürel, ekonomik düzeyle bağdaştırılıyor. Suçla mücadelede son yıllarda çocuklara yönelik mücadele de dikkat çekmektedir.
Gelişmişlik Sıralaması Suçla Orantılı mı?
Dünya ülkelerinde gelişmiş ülkeler arasında özellikle Amerika, İngiltere ve İspanya gibi ülkeler çeşitli yıllarda yapılan araştırmalarda genellikle en üst sıralarda yer alıyor. Türkiye, gelişmekte olan bir ülke olarak, 2000’lerin başında 30.sıralarda 2000’lerin ortasına doğru ise suç oranının artmasıyla 20.sıralarda yer alıyor.
Siber Suçlara Doğru
Son yıllardaki suç oranının artışının aksine siber suçlarda azalma olduğunu görüyoruz. Diğer adıyla siber suçlar banka/kart suçları, telif hakları suçları, müstehcenlik, çocuk istismarı gibi konulardan oluşmaktadır. 2011 yılında yapılan “Türkiye’de Bilişim Suçları” adlı araştırma 1990-2011 yılları arasındaki bilişim suçlarını kapsamaktadır.
Araştırmaya göre;
*1990-2003 yılları arasında 389 adet siber suç davası görüldü, 2014’te ise bu sayısı 429’a çıktı ve 2007’ye hızla artmaya başladı.
*1990-2003 yılları arasında siber suçların diğer yıllara göre az olmasının nedeni bilgisayar kullanımının yaygın olmaması ve İnternet okur-yazarlığının henüz artmış olmamasıydı.
*2007’deki duraklamanın nedeni ise siber suçla mücadele alanındaki polis ve personel sayısındaki artisan caydırıcı olmasıydı.
*2010-2011 yıllarından sonra ise bilişim suçlarında artış görüldüğünü söyleyebiliriz. Sosyal ağların yaygınlaşması ve denetimsiz kullanımı özellikle çocuklar ve medya okur-yazarlığı olmayanlar açısından büyük bir tehdit oluşturdu ve dolandırıcılık, cinsel istismar, terörizm gibi suçlar siber ortama taşınmış oldu.
Geçtiğimiz yıl Kadir Has Üniversitesi’nde yapılan “Türkiye’de Siber Güvenliğin Açmazları” panelinde tartışıldığı üzere Türkiye’nin bilişim ve siber suçlarla mücadele konusunda gelişmesi ve saldırılara karşı daha korunaklı olması gerektiği, yine de Türkiye’nin kağıt üzerinde siber güvenlik hedeflerine ulaşıldığı konuşuldu.
Kaynakların Linkleri İçin:
https://delicious.com/selinoruc
Not: Anket sonuçlarını gösteren görseller surveymonkey.com sitesinden ekran görüntüsü alınmıştır. Diğer grafiklerin tümü bana aittir.
Anket Sonuçları İçin:
https://tr.surveymonkey.com/analyze/xooDXdPZiE8Dr0_2F0Hdr5OjjvG8wtWL7HYwgpxsrJ_2Bi0_3D
Grafikler için:
https://docs.google.com/spreadsheets/d/1Jz2fpehiHppV0jIYqfROdLaWTGuhxXf97TNvHmUe3XE/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/spreadsheets/d/13hY_Ii9ML40PLpR8O_VxkjmnlFuAk8ySfYVeG-tZ7QA/edit?usp=sharing
https://docs.google.com/spreadsheets/d/1IQcGeD20NDlkqovn-jHSCLwjxVVHowYGbRTineAx-rY/edit?usp=sharing
Kaynaklar:
Bölgelere Göre Suç Oranları
http://www.zaman.com.tr/gundem_il-il-bolge-bolge-suc-oranlari_2167352.html
Siber Suçlar
http://www.milliyet.com.tr/siber-suclar-artiyor-eskisehir-yerelhaber-774248/
Yasalaşan Siber Suçlar Sözleşmesi Türkiye’de Neleri Değiştirecek?
Türkiye’nin Suç Haritası
http://www.yenisafak.com/teknoloji/iste-turkiyenin-siber-suc-haritasi-344807
http://www.detaykibris.com/iste-turkiyenin-suc-haritasi.html
Türkiye’de Suç İşleme Oranları
http://www.tarafsizbolge.com/yasam/turkiye-de-suc-isleme-oranlari-artti-h23157.html
http://habermilas.com/2014/10/21/vay-be-deme
Adalet İstatistikleri
http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1070
Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri
http://www.haberturk.com/ekonomi/is-yasam/haber/1163620-ceza-infaz-kurumu-istatistikleri-aciklandi
İstanbul Suç Haritası
http://www.radikal.com.tr/turkiye/istanbulun-suc-haritasi-hangi-suc-hangi-semtte-daha-fazla-isleniyor-1319503/